olmaz olsun böyle burs

1. Uzun zamandır planladığım YÖK 100/2000 Doktora Burslarına ilişkin detaylı eleştirimi bu tweet akışı altında paylaşacağım. Hem bir Yükseköğretim kurumu çalışanı olarak sorumluluğum gereği, hem de eşime karşı olan ailevi görevlerimden ötürü bu programa dair yakın izlenimlerimi ifade etmek istiyorum. Bu program içerisinde yer almak isteyen öğrencilerimin de kulağına küpe olsun…

2. Yükseköğretim Kurulu tarafından 2016 yılında hayata geçirilen YÖK 100/2000 Doktora Bursu Projesi, ülkemizin ihtiyaç duyduğu alanlarda doktoralı mezun sayısını arttırmaya yönelik faydalı bir proje olarak görülüyor. Başlarda adil, denetlenebilir ve geleceği parlak bir proje olarak düşünülse de zaman içerisinde bu parlaklık “söndürülüyor”.

3. ALES, YDS/YÖKDİL, lisans ve yüksek lisans not ortalamaları ile başvurdukları 100/2000 burslarında öğrenciler öncelikle sözlü mülakat yöntemi ile elemeye tabi tutuluyorlar. Yüksek lisans mezuniyet başarı grafiği ortada iken doktora eğitimine başvuru açısından kazanması “rahat” bir burs olarak görülüyor.

4. İlk başlarda öğrencilerin eğitim faaliyetlerine devam etmeleri ve bu derslerden başarılı olmaları neticesinde kendilerine 2 bin Türk Lirası burs ödenmesi planlanıyor. Projenin başladığı 2016 yılında bu rakam yeterli olsa da, aradan geçen 6 yıl içerisinde dişe dokunur bir zam ne yazık ki yapılamıyor. Güncel rakam ise 3825 Türk Lirası olarak nihayet bu ay yatırılıyor.

5. Bırakın bursların zamanında ve eksiksiz ödenmesini, YÖK’e sorsanız 6 aylık olarak bu burs ödenekleri üniversitelere aktarılıyor, der. Ama bu bursların öğrenci hesaplarına aktarılması konusunda görev alan sözde “idarecilere” sorsanız YÖK bu ay paraları bize vermedi, o yüzden gecikti derler…

6. Peki, ama bu burs ne için veriliyor? Gerçekten de doktora eğitiminizi sağlıklı bir şekilde yürütebilmeniz için mi? Bırakın bu burs miktarının günümüz şartlarında yeterli olup olmadığı tartışmalarını, siz bu bursu alarak öğrencilik haklarınızı korurken, aynı anda akademik gelişiminize katkı sağlayabiliyor musunuz?

7. Koca bir hayır… Örneğin Isparta Süleyman Demirel Üniversitesi… Eşim de bu üniversite çatısı altında 100/2000 bursiyeri olarak 2018 yılından bu yana eğitim hayatına devam ediyor. Başlarda her şey güzeldi… Antalya’dan Isparta’ya günü birlik dersleri için gidip geliyor, akademik çalışmalarına devam ediyordu.

8. Önce “yardım” adı altında eşim ve diğer bursiyer arkadaşlarından sınav haftalarında fakültenin asistanları olan, benim gibi, hocalara gözetmenliklerde destek olmaları talep edildi. Olsun, sorun yaşamaya ne gerek var? Denilerek hevesle, ki burada kendi hataları da var, sınavlarda gözetmen olarak çalıştırılmaya başlandılar.

9. Kendilerine, atölyeden bozma, 10 metre kare bir oda verildi. 20 kişi bir arada çalışın, ne var, denildi. Gelen fakültenin lisans öğrencilerine abilik, ablalık yapın, denildi. Kapıya da süslü mavi harflerle doktorantlar başlığı ile isimlikler takılıverdi. Eee bütün bu gelişmeleri gören bursiyerler de kendilerini bir anda “hoca” gibi hissediverdi…

10. Güzel tezgâh…

11. Yetti mi? Elbette yetmedi. Fakülte araştırma görevlilerinin üstleneceği idari görevler zaman içerisinde bu “öğrencilere” yıkılmaya başlandı. Hatta öyle ki eşim ve fakültenin dekanı ile bir araştırma görevlisi arasında yaşanan kalplere zarar konuşma şöyle cereyan ediyor:

12. “Dekan Hocam, sınavlara il dışından gidip gelmem zor olabiliyor. Sabah 9 sınavlarına ne yazık ki yetişemiyorum ve hafta sonu sınavları da çok zorluyor beni.” Konuşmaya kulak misafiri olan araştırma görevlisi olan hanımefendi ise atlıyor: “Hocam bizler de çok sınava giriyoruz, yoruluyoruz ama…”

13. Aman Allah’ım! Sigortalı bir devlet memuru olan araştırma görevlisi, çok çalıştığından şikâyet ederek bursiyer statüsünde olan bir öğrenciye sitem ediyor. Dekan ne dese beğenirsiniz, hadi tamam tamam konuşuruz sonra… Ha bu arada, her ayın birinde, bu öğrencilerin sigorta çıktılarını bağlı bulundukları enstitüye göndermeleri gerekiyor. Yani sigortalı bir işte çalışmaları yasak! Buyur buradan yak…

14. Hadi havada kalmasın da ifade edelim: YÖK 100/2000 Bursları Usul ve Esasları Madde 9/(6): … öğrenciler, kendilerine doktora çalışmalarında katkı sağlamak amacı ile sınırlı olmak üzere, ders ve tezin dışında yüklenen yükümlülükleri yerine getirmek zorundadır. Pardon? doktora çalışmalarında katkı sağlamak amacı ile sınırlı olmak üzere mi?

15. Anlamayanlar için yazayım; idarecileri taklit ediyorum: Görmedim, duymadım, ya yok öyle bir şey… İşte bu maddeye dayanarak, bu öğrenciler sigortasız olarak, üç kuruşa, zorla, tehditle “kaçak” olarak çalıştırılıyorlar. Yükseköğretim Kurulumuzu harekete geçmeye davet ediyorum. Ediyorum da, kim dinler?

16. Eşim sırf bu görev dayatmaları yüzünden 2 danışman değiştirmek mecburiyetinde bırakıldı. Akademik vasıfları unvanları kadar olan insanların zulmüne terk edildi. Sağlık sorunları baş gösterdi, aile düzenimiz bozulmanın eşiğine kadar geldi. Sözde, bu programın adil ve sağlıklı bir şekilde yürütülmesi ile görevlendirilen isimlerin aşağılamasına maruz bırakıldı.

17. Bu kolay bir mücadele değil, anlıyorum. Fakat akademik aklın hüküm sürmesi gereken bu kurumlarda dahi, böylesi acımasız faaliyetler sürerken ülkemizin kurucu güçleri nerede? Ben söyleyeyim, beş çayında, aday kim olsun diye sandalye kapmaca peşinde…

18. Olmaz olsun böyle akademi, diye başlayacağım bir podcast serisi de üretmek istiyorum. Yaşanan acılar unutulup gitsin hiç istemiyorum. Mobinge maruz kalan eşim gibi nice doktora öğrencisine ışık olabilmek istiyorum. Hukuki olarak elimden geldiği, dilimin döndüğünce yol göstermek istiyorum.

19. Kıssadan hisse, eş dost akraba çiftliği dediğimiz akademi, olmuş size öğrencilerin zulüm merkezleri. El insaf be hocalar, zaten “referanslar” ile o koltuklara oturuyorsunuz. Bari her an altınızdan çekilebilecek olan o koltukların korkusu ile bu kadar abartmayın, haddinizi bilin. Bilmez iseniz elbet biri çıkar bildirir, unutmayın derim.

20. Ha bu da, araştırma görevlisi arkadaşım ile yeni başladığımız hiç düşündün mü podcast’inin linki. Dinleyin, yorum yapıp paylaşın, rica ediyorum: